Bir yıl çalışan işsizlik maaşı alabilir mi

İşsizlik maaşı asgari ücrete yapılan zam ile birlikte artmakta. Kafam esti, sıkıldım bu işyerinden deyip keyfine göre işten çıkanlar ya iş değiştirenler işsizlik maaşı alamaz. Peki kimler işsizlik maaşı alır? İşsizlik maaşı ne kadar? İşsizlik maaşı kç ay ödenir?

Belirli bir yıl sigortalı olarak çalışanlar kendi istekleri haricinde işten çıkartılmaları durumunda ve bunun yanında aranan şartları da yerine getirmeleri durumunda işsizlik maaşı alabilmekte. Asgari ücretin belirlenmesi sonrası, asgari ücret üzerinden belirlenen diğer ödenekler de belli olmaya başladı. İşsizlik maaşı da merak edilen ücretlerden biri. Buna göre 2021 yılında alınabilecek en düşük işsizlik maaşı bin 420 lira, en yüksek işsizlik maaşı ise 2 bin 840 lira oldu.

İşsizlik maaşı hesaplamasında bir kişinin alabileceği en düşük işsizlik maaşı brüt asgari ücretin yüzde 40’ının altında olamaz. En yüksek işsizlik maaşı ise yine brüt asgari ücretin yüzde 80’ini geçemez. Bu ücretten sadece damga vergisi kesiliyor. Buna göre işsizlik maaşları damga vergisi kesilmeden en düşük bin 420 lira en yüksek 2 bin 840 lira olabilir.

İşsizlik maaşıni kimler alır?

İşsizlik maaşı kimlere bağlanır? Kendi istek ve kusuru dışında işsiz kalanlar, hizmet akdinin sona ermesinden önceki son 120 gün hizmet akdine tabi olanlar ve işten çıkışlarından önceki son üç yıl içinde en az 600 gün süre ile işsizlik sigortası primi ödemiş olanlar işsizlik maaşı için başvuruda bulunabilir.

İsizlik maaşı başvurusu nasıl nereye yapılır?

Hizmet akdinin feshinden sonraki 30 gün içinde en yakın İŞKUR birimine başvurmak gerekmektedir. Başvuru, İŞKUR birimine şahsen gelerek veya elektronik ortamda www.iskur.gov.tr adresinden yapılabilir. Mücbir sebepler dışında 30 gün içerisinde başvurulmaması halinde, başvuruda gecikilen süre, toplam hak sahipliği süresinden düşülmektedir.

İşsizlik ödeneğinin ödenebilmesi için sigortalı işsizlerin iş almaya hazır durumda olması gerekmektedir. İşsizlik ödeneği başvurusu ile kişinin iş arayan kaydı yapılmakta veya güncellenmektedir. Böylece sigortalı işsizlerin danışmanlık, işe yerleştirme ve mesleki eğitim hizmetlerini alması sağlanmaktadır. Dolayısıyla, vekâletname ile başvuru yapılması imkanı bulunmamaktadır.

İşsizlik maaşını ne kadar alırım?

İşsizlik maaşının süresini ödenen primler belirliyor. Buna göre; son 3 yıl içerisinde 600 gün prim ödeyene 6 ay, 900 gün prim ödeyene 8 ay ve 1080 gün prim ödeyene 10 ay süreyle işsizlik maaşı ödeniyor.

İşsizlik maaşı diğer bir adıyla işsizlik ödeneği, sigortalı işsizlere yasada belirtilen şartları taşımaları halinde işsiz kaldıkları dönem için belirli süre ve miktarda yapılan ödemedir.

İŞSİZLİK MAAŞINDAN YARARLANMA KOŞULLARI NELERDİR?

İşsizlik maaşından yararlanabilme koşulları şunlardır:

• Kendi istek ve kusuru olmaksızın işsiz kalmak,
• İş sözleşmesinin sona ermesinden önceki son 120 gün hizmet akdine tabi olmak,
• İş sözleşmesinin feshinden önceki son üç yıl içerisinde en az 600 gün süreyle işsizlik sigortası primi ödemiş olmak,
• İş sözleşmesinin feshinden sonraki 30 gün içinde en yakın İŞKUR birimine şahsen ya da elektronik ortam yoluyla başvurmaktır.

İŞSİZLİK MAAŞI KAÇ AY ALINABİLİR?

600 gün sigortalı olarak çalışıp işsizlik sigortası primi ödemiş olan sigortalı işsizlere 180 gün, 900 gün sigortalı olarak çalışıp işsizlik sigortası primi ödemiş olan sigortalı işsizlere 240 gün, 1080 gün sigortalı olarak çalışıp işsizlik sigortası primi ödemiş olan sigortalı işsizlere 300 gün, süre ile işsizlik ödeneği verilmektedir.

İŞSİZLİK MAAŞI NE KADARDIR?

Günlük işsizlik maaşı, sigortalının son dört aylık prime esas kazançları dikkate alınarak hesaplanan günlük ortalama brüt kazancının %40’ı olarak hesaplanmaktadır. Bu şekilde hesaplanan işsizlik ödeneği miktarı, aylık asgari ücretin brüt tutarının %80’ini geçemez. İşsizlik ödeneği damga vergisi hariç herhangi bir vergi ve kesintiye tabi tutulmamaktadır. İşsizlik maaşı, nafaka borçları hariç haczedilemez ve başkasına devredilemez. 2022 yılında, en düşük işsizlik maaş 2137 lira, orta kademe işsizlik maaşı 2541 lira en yüksek işsizlik maaşı da 4272 lira olmuştur.

İŞSİZLİK MAAŞINI NASIL ÖDENİR?

İşsizlik maaşının; miktarı, ödeme süreleri ve zamanı ile sigorta primleri İşsizlik Sigortası Kanunu’nun 50. maddesinde düzenlenmiştir. Bu maddeye göre işsizlik maaşı, başvuruları izleyen ayın sonuna kadar sonuçlandırılmaktadır. İşsizlik maaşı, her ayın beşinde aylık olarak işsizlik ödeneği sahibine ödenmektedir.  Sigortalı işsizler, nüfus cüzdanı ile birlikte herhangi bir PTT Bankası şubesine başvurarak işsizlik ödeneklerini alabilirler.

İŞSİZLİK MAAŞI HANGİ DURUMLARDA KESİLİR?

İşsizlik ödeneği almaktayken; İŞKUR tarafından mesleklerine uygun ve son çalıştıkları işin ücret ve çalışma koşullarına benzer ve ikamet edilen yerin belediye sınırları içinde teklif edilen işi haklı neden olmadan reddedenlerin ve ilgili kurumlarca yapılan denetimlerde işsizlik ödeneği aldığı dönemde kayıt dışı olarak çalıştığı tespit edilenlerin işsizlik ödenekleri tekrar başlatılmamak üzere kesilmektedir. Bunların yanında işsizlik ödeneği aldığı süre içinde herhangi bir sosyal güvenlik kuruluşundan yaşlılık aylığı almaya başlayanların ödenekleri emeklilik gerekçesiyle yaşlılık aylığını almaya başladığı tarih itibarı ile kesilmektedir. Ayrıca İŞKUR tarafından önerilen meslek geliştirme, edindirme ve yetiştirme eğitimlerini haklı bir neden göstermeden reddeden veya kabul etmesine rağmen devam etmeyen ve haklı bir neden olmaksızın İŞKUR tarafından yapılan çağrıları zamanında cevaplamayan, istenilen bilgi ve belgeleri öngörülen süre içinde vermeyen kişilerin işsizlik ödenekleri de kesilmektedir. Ancak, bu hallerin sona ermesi durumunda, ödemelere yeniden başlanır.

İşsizlik ödeneği ve iş hukukundan kaynaklı her türlü probleminizde Ekin Hukuk Bürosu’ndan hukuki destek alabilirsiniz.

Av. Ahmet EKİN & Stj. Av. Zehra ATASEVER