HIV pozitif bireylerle;
*Aynı ortamda bulunmakla,
*Aynı havayı solumakla,
*Dokunmak, sarılmak, öpüşmekle, sürtünmekle,
*Aynı kaptan yiyip içmekle,
*Giysi ve eşyaları (kesici-delici aletler hariç) paylaşmakla,
*Hapşırmak, öksürmekle,
*Virüs taşıyan kişinin tükürük, gözyaşı, idrar, dışkı, ter, kusmuk, balgam gibi sıvılar yoluyla
(kan içermemeleri
koşulu ile) temas etmekle,
*Ortak tuvalet, banyo, havuz kullanımı ile,
*Cinsel sıvılarınız üzerinde olsa dahi, iç çamaşırı ve kıyafet paylaşmakla,
*Korunarak cinsel ilişki ile,
*Mastürbasyon ile,
*Başka bir bireyi elle tatmin etmekle,
*İki negatif bireyin herhangi bir şekildeki temasıyla,
*Sivrisinek ısırması ile,
*Hayvandan insana,
*Sosyal medyada #hivbilgisi içerikli paylaşımlar yapmakla,
HIV BU LAŞ MAZ!
HIV, oransal olarak bakıldığında bulaşma olasılığı çok yüksek bir
virüs değildir
- Çeşitli temas senaryolarına göre HIV bulaş ihtimalleri tablosu için tıklayın -
Fakat riskin az ya da çok olmasına bakmaksızın, uygulaması çok basit olan standart tedbirleri alarak bu riskler sıfıra indirilebilir.
HIV insan vücudu dışı ortamlarda uzun süreler canlı kalamaz ve oksijenle teması halinde etkinliğini çok kısa sürede yitirir
(HIV pozitif kişinin tedavi görüp görmediği ve sıvının miktarı, sıvıdaki virüs yoğunluğunu etkileyeceği için sürenin kısalığını da etkiler).
Standart sterilizasyon uygulamaları virüse karşı korunmada yeterli olacaktır.
Virüsün bulaş yolu temelde virüs taşıyan kişi ile taşımayan kişinin vücut sıvılarının transferi olarak özetlenebilir. Virüs vücutta kendi kendine oluşmaz.
Bu sebeple kan, meni gibi virüsün daha yoğun olduğu vücut sıvılarının virüsün bir diğer kişiye aktarımında rolü büyüktür.
Hangi ilişkinin daha riskli olduğu, yani HIV'le enfekte olma riskinin ilk ilişki/temasta mı
yoksa daha sonraki temaslardan birinde mi daha yüksek olduğu sorusu ise
pek de anlamlı bir soru değildir.
Riskin az ya da çok olmasına bakılmaksızın, uygulaması çok basit olan,
kondom gibi standart tedbirler alınarak HIV'e dair riskler sıfıra indirilebilir.
Tükürük, ter, gözyaşı ve idrar gibi vücut sıvılarından bulaş pratikte mümkün değildir.
Öpüşmek, tokalaşmak, ortak duş-banyo, havuz alanlarını ve tuvaletleri kullanmakla HIV bulaşmaz.
-HIV bulaş yolları-
HIV nasıl bulaşabilir?
HIV korunmasız cinsel (anal ya da vajinal) ilişki,
enjektör-iğne paylaşımı,
**gerekli önlemler alınmadığı takdirde doğum esnasında anneden bebeğe ve/ya da bebeğe emzirme yoluyla bulaşabilir.
Ancak bu bulaşının ne zaman gerçekleşebileceğini kesin bir şekilde söylemek zor.
Fakat HIV bulaş sürecinin nasıl ilerlediği üç basit başlıkla açıklanabilir;
*İçeriğinde çok sayıda HIV bulunan bir miktar vücut sıvısı,
*Bu sıvıların paylaşımına/aktarılmasına neden olacak bir eylem,
*HIV’in kan yoluna girişine neden olacak bir yol.
Şimdi de bu üç başlık altında, HIV'in nasıl bulaşabildiğini anlatalım.
HIV’in bir bireyden diğerine bulaşabilmesi için şu ihtimallerden en az birinin gerçekleşmesi gerekir;
*İçeriğinde yüklü miktarda HIV bulunan bir miktar vücut sıvısı;
-Cinsel sıvılar: semen (meni), boşalma öncesi gelen sıvı (precum),
vajinal sıvılar, adet kanaması ve anal akıntı,
-Kan,
-Anne sütü (çok az miktarda HIV içerebilmesine rağmen, bu miktar bir bebeği
enfekte etmek için yeterli olma ihtimali taşımaktadır),
-Beyin ya da omurilik sıvıları.
*Bu sıvıların paylaşımına/aktarılmasına neden olacak bir eylem.
-Korunmasız (anal ya da vajinal) cinsel ilişki.
-Çok düşük bir ihtimal de olsa, oral seks de HIV bulaşısına neden olabilir.
Bu düşük ihtimalin gerçekleşebilmesi ağızda aktif ve açık bir yaradan kaynaklı sıvı transferine bağlıdır.
Dünya genelinde kayıtlara oral yolla HIV bulaşısı olarak geçmiş vaka yoktur.
Konu hakkında daha detaylı bilgi için HIV ve oral seks sayfamızı ziyaret edebilirsiniz.
-Tedavi, uyuşturucu kullanımı, dövme ya da piercing
için kullanılan enjektör/iğnenin paylaşılması,
-Gebelik, doğum yada emzirme sürecinde anneden bebeğe bulaşı,
-Mesleki maruz kalma(Örn: tıbbi personelin, iğne ya da bisturi kullanımı
sırasında maruz kalabilecekleri kesik ya da batmalar),
*HIV’in kan yoluna girişine neden olacak bir yol:
-Yeni bir kesik, yara ya da çizik yoluyla (örneğin iğne batması)
-Cinsel bölgelerdeki özel hücreler yoluyla (özel hücre ile bahsettiğimiz penis,
vajina ve anüs içerisinde bulunan deri düzeylerindeki hücrelerdir)
-Anneden bebeğe** gebelik ya da doğum sırasında zarar
oluşması koşuluyla, plasenta ya da göbek bağı yoluyla.
Eğer bu üç başlıkta bahsettiklerimizden en az birine maruz kaldıysanız, HIV ile enfekte olmuş olma riskiniz vardır ve riskli
teması takip eden en erken 14. gün HIV testi yaptırmanız önerilir. HIV pozitif olup olmadığınızı anlamanın tek yolu
HIV testleridir. Daha fazla bilgi için HIV testleri sayfamızı ziyaret edebilirsiniz.
*HIV ve hamilelik
**HIV ilaç tedavisi (ART) gören ve virüs yükü Belirlenemeyen seviyeye baskılanmış HIV pozitif kadınların
HIV taşımayan çocuk sahibi olmaları mümkün ve son derece kolaydır
Bu süreçte uygulanacak prosedür de oldukça kolaydır.
2015 yılında Dünya genelinde HIV pozitif anne ya da baba ya da her ikisi de HIV pozitif olan ebeveynlerden
267.000 HIV negatif çocuk dünyaya gelmiştir.
daha fazla bilgiye ihtiyaç duyuyorsanız, HIV ve hamilelikbölümümüzde daha fazla bilgi bulabilir, 'bebek sahibi olmak' başlıklı
#hivbilgisi broşürümüzü buraya tıklayarak indirebilir ve Online HIV danışmanlığı bölümünden Kırmızı Kurdele İstanbul'a ulaşarak,
konu hakkında en doğru ve güncel #hivbilgisi'ni edinebilirsiniz.