Kimyasal maddelerle çalışmalarda sağlık ve güvenlik önlemleri hakkında yönetmelik soruları

Kimyasal Maddelerle Çalışmalarda Sağlık Ve Güvenlik Önlemleri Hakkında Yönetmelik

Türkiye Cumhuriyeti Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı tarafından, 20/6/2012 tarihli ve 6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu kapsamına giren ve kimyasal maddelerin bulunduğu, kullanıldığı veya herhangi bir şekilde işlem gördüğü tüm işyerlerini kapsar.

Bu Yönetmeliğin amacı, işyerinde bulunan, kullanılan veya herhangi bir şekilde işlem gören kimyasal maddelerin etkilerinden kaynaklanan mevcut veya ortaya çıkması muhtemel risklerden çalışanların sağlığını korumak ve güvenli bir çalışma ortamı sağlamak için asgari şartları belirlemektir.

Soru : Kimyasal Maddelerle Çalışmalarda Sağlık ve Güvenlik Önlemleri Hakkında Yönetmelik’e göre, aşağıdakilerden hangisi tehlikeli kimyasal madde değildir?

Cevap : - Mesleki maruziyet sınır değeri belirlenmemiş maddeler

- Alerjik, kanserojen, mutajen, üreme için toksik ve çevre için tehlikeli özelliklerden bir veya birkaçına sahip maddeler

- Patlayıcı, oksitleyici, çok kolay alevlenir, kolay alevlenir, alevlenir, toksik, çok toksik, zararlı, aşındırıcı, tahriş edici maddeler

- Kimyasal, fiziko-kimyasal veya toksikolojik özellikleri ve kullanılma veya işyerinde bulundurulma şekli nedeni ile işçilerin sağlık ve güvenliği yönünden risk oluşturabilecek maddeler

1) Kimyasal Maddelerle Çalışmalarda Sağlık ve Güvenlik Önlemleri Hakkında Yönetmeliğe göre risk değerlendirmesi sonucunda işyerinde bulunan tehlikeli kimyasal madde miktarı nedeniyle, işçilerin sağlık ve güvenliği yönünden önemli bir risk bulunmadığının belirlenmesi veya alınan önlemlerle riskin kabul edilebilir düzeye indirilmesi halinde, aşağıda belirtilenlerden hangisinin yapılması gerekmemektedir?

A)İşyerinde uygun düzenleme ve iş organizasyonunun yapılması
B)Tehlikeli kimyasal maddelerle çalışmaların teknolojik gelişmeler de dikkate alınarak uygun yöntemlerle yapılması
C)Acil eylem planının hazırlanması
D)Alınan önlemlerin etkinliğini ve sürekliliğini sağlamak üzere yeterli kontrol, denetim ve gözetim sağlanması

Açıklama: Kimyasal Maddelerle Çalışmalarda Sağlık ve Güvenlik Önlemleri Hakkında Yönetmeliğin göre; risk değerlendirmesi sonucunda işyerinde bulunan tehlikeli kimyasal madde miktarı nedeniyle, işçilerin sağlık ve güvenliği yönünden önemli bir risk bulunmadığının belirlenmesi veya alınan önlemlerle riskin kabul edilebilir düzeye indirilmesi halinde bu Yönetmeliğin;
Özel koruyucu ve önleyici tedbirler,
Kaza ve acil durumlarla ilgili düzenlemeler ve Sağlık gözetimi ile ilgili maddeleri uygulanmayacaktır.

Cevap: C

2) Aşağıda belirtilenlerden hangisi/hangileri tehlike kimyasal maddelerle yapılan çalışmalarda alınacak önlemlerdendir?

I-Riskdeğerlendirilmesi
II-Sağlık ve güvenlik planının hazırlanması
III-Hangi önlemlerin alınacağına karar verilmesi
IV-Maruziyetin izlenmesi

A) Yalnız II B) I,II, III C) I,II, IV D) I, II, III, IV

Açıklama: Kimyasal Maddelerle Çalışmalarda Sağlık ve Güvenlik Önlemleri Hakkında Yönetmeliğin göre; sağlık ve güvenlik planı hazırlanması, tehlikeli kimyasal maddeleryapılan çalışmalarda alınacak önlemlerden değildir.

Cevap: C

3) Kullanılan veya kullanılacak kimyasalın zararları hakkında elde edilen bilgilere göre potansiyel tehlike değerlendirmesi yapılarak, bu bilgilerin ışığında çalışanların maruziyetini önleyecek olan aşağıdaki tedbirlerin sıralanmasında en son alınacak tedbir hangisidir?

A)Maruziyetin yok edilmesi veya en aza indirilmesi
B)Kişisel koruyucu kullanılması
C)Teknoloji seçimi
D)Zararsız veya az zararlı kimyasalın ikamesi

Açıklama: Kimyasal Maddelerle Çalışmalarda Sağlık ve Güvenlik Önlemleri Hakkında Yönetmeliğin göre; işveren işçilerin sağlık ve güvenliği yönünden tehlikeli kimyasal maddelerden kaynaklanan risklerin ortadan kaldırılması veya en az düzeye indirilmesi için hertürlü önlemi alacaktır.
Öncelikle ikame yöntemi uygulanarak, tehlikeli kimyasal madde yerine işçilerin sağlık ve güvenliği yönünden tehlikesiz veya daha az tehlikeli olan kimyasal madde veya işlem kullanılacaktır.
Yapılan işin özelliği nedeniyle ikame yöntemi kullanılamıyorsa, risk değerlendirmesi sonucuna göre ve öncelik sırasıyla aşağıdaki tedbirler alınarak risk azaltılacaktır.
işçilerin sağlık ve güvenliği yönünden risk oluşturabilecek tehlikeli kimyasal madde çıkışını önlemek veya en aza indirmek üzere uygun proses ve mühendislik kontrol sistemleri seçilecek ve uygun malzeme ve ekipman kullanılacaktır.
Riski kaynağında önlemek üzere; uygun iş organizasyonu ve yeterli havalandırma sistemi kurulması gibi toplu koruma önlemleri uygulanacaktır.
Tehlikeli kimyasal maddelerin olumsuz etkilerinden işçilerin toplu olarak korunması için alınan önlemlerin yeterli olmadığı hallerde bu önlemlerle birlikte kişisel korunma yöntemleri uygulanacaktır.

Cevap: B

4) İş Sağlığı ve Güvenliği Hizmetleri Yönetmeliği aşağıdakilerden hangisi tarafından yayınlanmıştır?

A) Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı
B) İş Sağlığı ve Güvenliği Genel Müdürlüğü,
C) Sağlık Bakanlığı
D) Çevre ve Şehircilik Bakanlığı

Açıklama: 27.11.2010 tarih ve 27768 say lı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren İş Sağlığı ve Güvenliği Hizmetleri Yönetmeliği, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı tarafından yayınlanmıştır.

Cevap: A

5) Kaza piramidi dikkate alındığında 330 kaza olayının sırasıyla kaçı maddi hasarla, kaçı uzuv kaybıyla ve kaçı ölümle sonuçlanmaktadır?

A) 200-129-1 B) 300-29-1 C) 300-28-2 D) 310-18-2

Açıklama: Ağır yaralanma ya da ölümle sonuçlanan her kazanın temelinde 29 uzuv kayıplı ve 300 yaralanma meydana gelmeyen olay vardır (1-29-300 oranı). Bu prensipten, özellikle “kazaya ramak kaldı” olaylarının nedenlerinin çok iyi incelenerek sebeplerinin ortadan kaldırılması gerektiği anlaşılmaktadır. 1 -29-300 kuralının önemli bir özelliği de, bir işletmede olabilecek kazalar hakkında önceden tahmin yapma olanağını sağlamasıdır. İş kazaları istatistikleri yapılan işyerlerinde önceki yıllara göre elde edilen kaza sıklığı ve kaza ağırlığı oranları, bir sonraki yıl için gerçekleşebilecek iş kazaları için yaklaşık tahmin olanağı vermektedir.

Cevap: B

6) İş Sağlığı ve Güvenliği Hizmetleri Yönetmeliği aşağıdakilerden hangisi tarafından yayınlanmıştır?

A) Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı

B) İş Sağlığı ve Güvenliği Genel Müdürlüğü
C) Sağlık Bakanlığı
D) Çevre ve Şehircilik Bakanlığı

Açıklama: İş Sağlığı ve Güvenliği Hizmetleri Yönetmeliği, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı tarafından yayınlanmıştır.

Cevap: A 

7) İşyeri ortamında mesleki maruziyet sınır değerinin aşılması halinde aşağıdakilerden hangisinin yapılması gerekmemektedir?

A)İşçiler durumdan haberdar edilmelidir.
B)Risk değerlendirmesi yenilenmelidir.
C)Sağlık kontrolleri yapılmalıdır.
D)Tehlikeli kimyasalların malzeme güvenlik bilgi formları hazırlanmalıdır

Açıklama: Kimyasal Maddelerle Çalışmalarda Sağlık ve Güvenlik Önlemleri Hakkında Yönetmeliğin 8. maddesine göre; mesleki maruziyet sınır değerlerinin aşıldığı her durumda, işveren bu durumun derhal giderilmesi için koruyucu ve önleyici tedbirleri alacaktır.

Öncelikle risk değerlendirmesi yenilenmelidir. Yapılan risk değerlendirmesi sonucunda sağlık yönünden risk altında olduğu saptanan işçiler uygun sağlık gözetimine tabi tutulacaktır. Sağlık gözetimi sonucunda; işyerinde tehlikeli kimyasal maddeye maruz kalan işçide, bu maddeden kaynaklanan tanımlanabilir bir hastalık veya olumsuz sağlık etkisi görülmesi veya biyolojik sınır değerin aşıldığının tespit edilmesi halinde, işçi durumdan haberdar edilecek ve kendisine yapılması gerekli sağlık gözetimi ile ilgili gerekli bilgi ve tavsiyeler verilecektir.

Cevap: D

8) İşçileri kimyasal maddelerin fiziko kimyasal özelliklerinden kaynaklanan tehlikelerden korumak için, bu maddelerin işlenmesi, depolanması, taşınması ve birbirini etkileyebilecek kimyasal maddelerin birbirleriyle temasının önlenmesi de dâhil olmak üzere, yapılan işlemin özelliğine uygun olarak aşağıda belirtilen önlemlerden hangisi birinci önceliklidir?

A)Kimyasal olarak kararsız madde ve karışımların zararlı etki göstermesine sebep olabilecek şartların ortadan kaldırılması
B)İşyerinde yangın veya patlamaya sebep olabilecek tutuşturucu kaynakların bulunmasının önlenmesi
C)Tesis, makine ve ekipmanın sürekli kontrol altında tutulması
D)İşyerinde parlayıcı madde miktarının tehlikeli konsantrasyonlara ulaşması ve kimyasal olarak kararsız maddelerin tehlikeli miktarlarda bulunmasının önlenmesi

Açıklama: Kimyasal Maddelerle Çalışmalarda Sağlık ve Güvenlik Önlemleri Hakkında Yönetmeliğin 8. maddesine göre; işveren, risk değerlendirmesi sonuçlarını ve risk önleme prensiplerini temel alarak, işçileri kimyasal maddelerin fiziko kimyasal özelliklerinden kaynaklanan tehlikelerden korumak için, bu maddelerin işlenmesi, depolanması, taşınması ve birbirini etkileyebilecek kimyasal maddelerin birbirleriyle temasının önlenmesi de dâhil olmak üzere, yapılan işlemin özelliğine uygun olarak aşağıda belirtilen öncelik sırasına göre teknik önlemleri alacak ve idari düzenlemeleri yapacaktır:
işyerinde parlayıcı madde miktarının tehlikeli konsantrasyonlara ulaşması ve kimyasal olarak kararsız maddelerin tehlikeli miktarlarda bulunması önlenecektir. Bu mümkün değilse,
İşyerinde yangın veya patlamaya sebep olabilecek tutuşturucu kaynakların bulunması önlenecektir.
Kimyasal olarak kararsız madde ve karışımların zararlı etki göstermesine sebep olabilecek şartlar ortadan kaldırılacaktır.
Parlayıcı maddelerden kaynaklanan yangın veya patlama halinde veya kimyasal olarak kararsız madde ve karışımlarının zararlı fiziksel etkilerinden, işçilerin zarargörmesini önlemek veya en aza indirmek için gerekli önlemleralınacaktır.
İş ekipmanı ve işçilerin korunması için sağlanan koruyucu sistemlerin tasarımı, imali ve temini, sağlık ve güvenlik yönünden yürürlükteki mevzuata uygun olacaktır.
Patlama basıncının etkisini azaltacak sistemler bulunacaktır.
Tesis makine ve ekipmanın sürekli kontrol altında tutulması sağlanacaktır.

Cevap: D

9) İşyerindeki tehlikeli kimyasal maddelerden kaynaklanacak kaza, olay ve acil durumlarda yapılacak işleri önceden belirleyen bir hazırlanmalıdır.

Yukarıdaki boşluğa aşağıdakilerden hangisinin gelmesi gerekir?

A) Acil eylem planı
B) Risk analizi
C) Patlamadan korunma dokümanı
D) Etkilenmiş alan planı

Açıklama: Kimyasal Maddelerle Çalışmalarda Sağlık ve Güvenlik Önlemleri Hakkında Yönetmeliğin göre; işveren, işyerindeki tehlikeli kimyasal maddelerden kaynaklanacak kaza, olay ve acil durumlarda yapılacak işleri önceden belirleyen biracil eylem planı hazırlamak ve planın gerektirdiği düzenlemeleri yapmakla yükümlüdür. İşyerinde belli aralıklarla acil eylem planı ile ilgili uygulamalı eğitim ve tatbikat yapılacak ve uygun ilkyardım imkânları sağlanacaktır.

Cevap: A

10) Aşağıdakilerden hangisi işyerlerinde kaza ve acil durumlarda işverenin uyması gereken hususlardan biri değildir?

A)Durumun en kısa zamanda normale dönmesi için etkilenmiş alana tüm çalışanların girmesini sağlamak
B)Yapılacak işleri önceden belirleyen biracil eylem planı hazırlamak
C)Tehlikeli kimyasallarla ilgili acil durum düzenlemeleri hakkındaki bilgileri kullanıma hazır bulundurmak
D)Etkilenmiş alana girmesine izin verilen kişilere uygun koruyucu giyim eşyası, kişisel koruyucu donanım ve özel güvenlik ekipmanı vermek

Açıklama: Kimyasal Maddelerle Çalışmalarda Sağlık ve Güvenlik Önlemleri Hakkında Yönetmeliğin göre; işveren kaza halinde ve acil durumlarda, olayın etkilerini azaltacak tüm önlemleri derhal alacak ve işçileri durumdan haberdar edecektir. Durumun en kısa zamanda normale dönmesi için gerekli çalışmalar yapılacak ve etkilenmiş alana zorunlu işlerin yapılması için görevli kişilerden başkasının girmesine izin verilmeyecektir.

Cevap: A

11) Tehlikeli kimyasal maddelerle çalışanların eğitimi ve bilgilendirilmesi ile ilgili aşağıda verilenlerden hangileri doğrudur?

I-İşçilerin kendilerini ve diğer işçileri korumaları için alınması gerekli önlemler ve yapılması gerekli işler hakkında bilgi ve eğitim verilmelidir.
II-Tehlikeli kimyasal maddeler için tedarikçiden sağlanan malzeme bilgi formları hakkında bilgi ve eğitim verilmelidir.
III-İşyerinde bulunan veya ortaya çıkabilecek tehlikeli kimyasal maddelerin tanınması hakkında bilgi ve eğitim verilmelidir.
IV-İşyerinde bulunan veya ortaya çıkabilecek tehlikeli kimyasal maddelerin mesleki maruziyet sınır değerleri hakkında bilgi ve eğitim verilmelidir.

A) I, II, III B) I, II, IV C) I, III, IV D) I, II, III, IV

Açıklama: Kimyasal Maddelerle Çalışmalarda Sağlık ve Güvenlik Önlemleri Hakkında Yönetmeliğin göre; işveren, işçilere veya temsilcilerine,
Risk değerlendirmesi sonucunda elde edilen bilgiler ve çalışma koşullarında önemli bir değişiklik olması halinde gerekli yeni bilgiler,
İşyerinde bulunan veya ortaya çıkabilecek tehlikeli kimyasal maddelerle ilgili, bu maddelerin tanınması, sağlık ve güvenlik riskleri, mesleki maruziyet sınır değerleri ve diğeryasal düzenlemeler,
İşçilerin kendilerini ve diğer işçileri korumaları için alınması gerekli önlemler ve yapılması gerekli işler,
Tehlikeli kimyasal maddeler için tedarikçiden sağlanan malzeme bilgi formları hakkında bilgi sağlamak ve eğitim vermekle yükümlüdür.

Cevap: D

12) Sağlık gözetimi ile ilgili aşağıdaki ifadelerden hangileri doğrudur?

I-İşçiler üzerinde yapılan tetkiklerin kabul edilebilir düzeyde olduğu durumlarda yapılır.
II-Sağlık yönünden olumsuz bir etkilenmeye neden olduğu bilinen tehlikeli kimyasal maddeye maruziyetin olduğu durumlarda yapılır.
III-Özel çalışma şartlarında hastalık veya etkilenmenin ortaya çıkma olasılığının bulunduğu durumlarda yapılır.
IV-Hastalık ve etkilenmeyi tespit edecek geçerli tekniklerin bulunmadığı durumlarda yapılır,

A) II, III B) I, II C) l,ll, III D) I, II, III, IV

Açıklama: Kimyasal Maddelerle Çalışmalarda Sağlık ve Güvenlik Önlemleri Hakkında Yönetmeliğin göre; işyerinde koruyucu önlemlerin alınmasında sağlık gözetimi sonuçları dikkate alınacak ve bu gözetimler özellikle;
Belli bir hastalık veya sağlık yönünden olumsuz bir etkilenmeye neden olduğu bilinen tehlikeli kimyasal maddeye maruziyetin sözkonusu olduğu,
İşçilerin özel çalışma şartlarında hastalık veya etkilenmenin ortaya çıkma olasılığının bulunduğu,
İşçiler üzerinde yapılacak tetkiklerin oluşturduğu riskin kabul edilebilir düzeyde olduğu durumlarda yapılacaktır. Bu gözetimler, hastalık ve etkilenmeyi tespit edecek geçerli tekniklerin bulunduğu durumlarda yapılacaktır.

Cevap: C

13) Sağlık gözetimi sonucunda; işyerinde tehlikeli kimyasal maddeye maruz kalan işçide, bu maddeden kaynaklanan tanımlanabilir bir hastalık veya olumsuz sağlık etkisi görülmesi veya biyolojik sınır değerin aşıldığının tespit edilmesi halinde aşağıdakilerden hangisinin yapılması uygun değildir?

A)İşçi durumdan haberdar edilmeli ve kendisine yapılması gerekli sağlık gözetimi ile ilgili gerekli bilgi ve tavsiyeler verilmelidir.
B)Risk değerlendirmesi yenilenmelidir.
C)İşçi işten derhal çıkarılarak maruziyeti sonlandırılmalıdır.
D)Riskin önlenmesi veya azaltılmasına yönelik önlemler gözden geçirilmeli ve gereken önlemler alınmalıdır.

Açıklama: Kimyasal Maddelerle Çalışmalarda Sağlık ve Güvenlik Önlemleri Hakkında Yönetmeliğin göre; sağlık gözetimi sonucunda; işyerinde tehlikeli kimyasal maddeye maruz kalan işçide, bu maddeden kaynaklanan tanımlanabilir bir hastalık veya olumsuz sağlık etkisi görülmesi veya biyolojik sınır değerin aşıldığının tespit edilmesi halinde, işçi durumdan haberdar edilecek ve kendisine yapılması gerekli sağlık gözetimi ile ilgili gerekli bilgi ve tavsiyeler verilecektir. Bu durumda;
Risk değerlendirmesi yenilenecek,
Riskin önlenmesi veya azaltılmasına yönelik önlemler gözden geçirilecek ve gereken önlemler alınacak,
İşçinin yaptığı işten alınarak tehlikeli kimyasal maddeye maruziyet riskinin olmadığı başka bir işte çalıştırılması da dâhil olmak üzere, riskin önlenmesi veya azaltılmasına yönelik gerekli önlemlerin alınmasında, işyeri hekimi veya diğer uzman kişilerin veya Bakanlık yetkililerinin önerilerine uyulacak,
Benzer şekilde maruz kalan başka işçiler de varsa, sağlık durumları kontrol edilecek ve bunlar sürekli sağlık gözetimi altında tutulacaktır.

Cevap: C

14)
1)Başka bir süre belirtilmedikçe, 15 dakikalık sürede maruz kalınan, aşılmaması gereken limit değer
2)1 m3 havada bulunan maddenin mililitre cinsinden miktarı
3)Kimyasal maddelerin servis kayıt numarası
4)8 saatlik referans zaman dilimine göre ölçülen veya hesaplanan zaman ağırlıklı ortalama

Yukarıda verilenler sırasıyla aşağıdakilerden hangileriyle ifade edilir?

A) STEL, ppm, CAS, TWA B) ppm, CAS, TWA, STEL

C) STEL, ppm, TWA, CAS D) STEL, TWA, CAS, ppm

Açıklama: Kimyasal Maddelerle Çalışmalarda Sağlık ve Güvenlik Önlemleri Hakkında Yönetmeliğin Ek-I’ne göre;

EINECS, kimyasal maddelerin Avrupa envanterini,
CAS, kimyasal maddelerin servis kayıt numarasını,
TWA, 8 saatlik referans zaman dilimine göre ölçülen veya hesaplanan zaman ağırlıklı ortalamayı,
STEL, başka bir süre belirtilmedikçe, 15 dakikalık sürede maruz kalınan, aşılmaması gereken limit değeri,
mg/m3,20 °C sıcaklıkta ve 101,3 kPa basınçtaki 1 m3havada bulunan maddenin miligram cinsinden miktarı
ppm, 1 m3 havada bulunan maddenin mililitre cinsinden miktarını ifade eder.

Cevap: A

15) Kuruluşların, risk değerlendirme çalışmalarını aşağıdaki durumlardan hangisinde yapması gerekli değildir?

A) İşe başlama aşamasında
B) İş kazası sonrasında
C) Bakım sonrasında
D) Düzenli aralıklarla

Açıklama: Risk değerlendirme işlemleri bir defaya ve bir duruma mahsus değildir, işe başlama ve ara verme aşamalarında, işyerinin olağanüstü durumlarında, temizlik ve bakım zamanlarında, işyerinde bir değişiklik olması durumunda, iş kazası, meslek hastalığı veya herhangi bir olay sonrasında ve düzenli aralıklarla yapılması gerekmektedir.

Cevap: C

16) “CAS” kısaltması aşağıdakilerden hangisini ifade etmektedir?

A)Kimyasal maddelerin servis kayıt numarası
B)Tehlikeli kimyasal maddelerin servis kayıt numarası
C)Biyolojik maddelerin servis kayıt numarası
D)Kanserojen ve mutajen maddelerin servis kayıt numarası

Açıklama:

Cevap : A

17) 1. sınıf parlayıcıların parlama noktası aşağıdakilerden hangisinin altındadır?

A) 22,8 °C B) 37,8°C C) 60°C D)94°C

Açıklama: Binaların Yangından Korunması hakkında Yönetmeliğin 113. maddesine göre; parlayıcı sıvı (Sınıf I), parlama noktası 37,8 °C’in altında ve 37,8 °C’deki buhar basıncı 276 kPa’ı aşmayan sıvılardır.

Cevap: B

18) Karbondioksit, karbon monoksit ve metan gazlarının özellikleri için aşağıda yazılış sırasına göre verilen ifadelerden hangisi doğrudur?

A) Patlayıcı – Patlayıcı – Patlayıcı
B) Yanmaz – Patlayıcı – Patlayıcı
C)Patlayıcı – Yanıcı – Patlayıcı
D) Yanmaz – Yanmaz – Patlayıcı

Açıklama: Karbondioksit, yanıcı ve patlayıcı değildir. Karbon monoksitin % 13 – 75 arasında havayla karışımları patlayıcıdır. Metanın ise % 5 -15 arasında havayla karışımları patlayıcıdır.

Cevap: B

19) Biyolojik sınır değerleri belirlenmiş kurşun ve iyonik kurşun bileşikleri ile çalışmalara ilişkin aşağıdakilerden hangileri doğrudur?

I-Biyolojik izleme, absorbsiyon spektrometri veya eşdeğer sonucu veren bir başka metot kullanılarak kanda kurşun seviyesinin ölçümünü de kapsamalıdır.
II-Havadaki kurşunun, haftada 40 saat çalışma süresine göre hesaplanmış, zaman ağırlıklı ortalama konsantrasyonu 0,075 mg/m3‘ten fazla ise tıbbi gözetim yapılacaktır.
III-İşçilerden herhangi birinin kanındaki kurşun seviyesi 40 mg Pb/100 ml kandan fazla ise tıbbi gözetim yapılacaktır.

A) Yalnız III B) l,ll C) II, III D)l,ll,lll

Açıklama: Kimyasal Maddelerle Çalışmalarda Sağlık ve Güvenlik Önlemleri Hakkında Yönetmeliğin Ek-H’sinde kurşun ve iyonik kurşun bileşikleri ile ilgili biyolojik sınır değerler ve sağlıkgözetimi önlemleri şu şekilde belirtilmiştir:
Biyolojik izleme, absorbsiyon spektrometri veya eşdeğer sonucu veren bir başka metod kullanılarak kanda kurşun seviyesinin (PbB) ölçümünü de kapsayacaktır
Aşağıdaki durumlarda tıbbi gözetim yapılacaktır.
Havadaki kurşunun, haftada 40 saat çalışma süresine göre hesaplanmış, zaman ağırlıklı ortalama konsantrasyonu 0,075 mg/m3lten fazla ise
İşçilerden herhangi birinin kanındaki kurşun seviyesi 40 mg Pb /100 ml kandan fazla ise

Cevap: D

20) Aşağıdakilerden hangisi Kimyasal Maddelerle Çalışmalarda Sağlık ve Güvenlik Önlemleri Hakkında Yönetmeliğe göre kullanımı yasak olan maddelerden değildir?

A) 4-nitrodifenil
B) Benzidin ve tuzları
C) Fenol ve tuzları
D) 2-naftilamin ve tuzları

Açıklama: kimyasal maddelerin ithali, üretimi ve bu maddelerin işyerinde kullanımı ile kimyasal maddeler ihtiva eden aşağıdaki belirtilen işlerin yapılması yasaktır. Ancak bu maddeler başka bir kimyasal madde içindeki veya atık maddedeki konsantrasyonu, aşağıda verilen limit değerlerin altında bulunuyorsa bu yasak uygulanmaz.
Madde Adı Yasak Uygulanmayacak Limit Değer
2-naftilamin ve tuzları
% 0,1 (ağırlıkça)
4-aminodifenil ve tuzları
% 0,1 (ağırlıkça)
Benzidin ve tuzları
% 0,1 (ağırlıkça)
4-nifrodifenil
% 0,1 (ağırlıkça)

Cevap: C

21) Aşağıda belirtilenlerden hangisi mekaniktehlike kaynağı değildir?

I- Basınçlı kap veya hatlar
II- Alçak veya yüksek basınç
III- Kaldırma ve taşıma araçları
IV- Sabit ve seyyar merdivenler
V- Elektromanyetik alan

A) I, II,V B) II, IV, V C) IV, V D) II, V

Açıklama: Mekanik tehlike kaynaklarına şu örnekler verilebilir:

Pürüzlü, engebeli veya kaygan işyeri zemini
Hareketli araç ve makineler
Hareketli makine parçaları
Keskin veya yüzeyi çıkıntılı malzeme ve parçalar
Sıcak veya soğuk yüzeyli malzeme ve parçalar
Basınçlı kap veya hatlar
Kaldırmavetaşımaaraçları
Sabit ve seyyar merdivenler
Asansörler
El aletleri
Yüksekte çalışma ve tırmanma noktaları
Uygun olmayan korkuluklar
Alçak ve dar geçitler
Hatalı istifleme
Malzeme düşmesi veya yuvarlanması
Taşma, dökülme ve saçılmalar

Cevap: D

22) Ofis, kantin, çalışanların ve ziyaretçilerin toplandığı bina ve benzeri yerler, kompresör, vantilatör, hava çekiş yerleri, yüksek miktarda parlayıcı gaz ve LPG’nin ulusal kanunlara uygun olarak depolandığı yerler ile tank kapasitesi 10.000 m3 olan oksijen tankı arasındaki uzaklık kaç metredir?

A) 5 B) 10 C) 15 D) 20

Açıklama: Kimyasal Maddelerle Çalışmalarda Sağlık ve Güvenlik Önlemleri Hakkında Yönetmeliğin Ek-IV’üne göre; ofis, kantin, çalışanların ve ziyaretçilerin toplandığı bina ve benzeri yerler, kompresör, vantilatör, hava çekiş yerleri, yüksek miktarda parlayıcı gaz ve LPG’nin ulusal kanunlara uygun olarak depolandığı yerler ile oksijen tankı arasındaki uzaklıklar aşağıda verilen tablodaki değerlere uygun olmalıdır.

Tank kapasitesi (m3)

Uzaklık (m)

0-400
5
401 – 1000
6
1001 -2000
10
2001 – 3000
13
3001 – 4000
14
4001 – 10000
15

Cevap: C

23) Asbestin püskürtülerek kullanılması ve asbest içeren, yoğunluğu………..gr/cm3‘den az olan, yalıtım veya ses yalıtımı malzemesi ile çalışılması yasaktır.

Yukarıdaki boşluğa aşağıdakilerden hangisi gelmelidir?

A) 0,1 B) 0,5 C) 1 D) 1,5

Açıklama: 26.12.2003 tarih ve 25328 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren Asbestle Çalışmalarda Sağlık ve Güvenlik Önlemleri Hakkında Yönetmeliğin 7. maddesine göre; asbestin püskürtülerek (sprey) kullanılması ve asbest içeren, yoğunluğu 1 gr/cm3’den az olan, yalıtım veya ses yalıtımı malzemesi ile çalışılması yasaktır.

Cevap: C

24) Havadaki asbestin ölçülmesinde, uzunluğu………..mikrondan daha büyük, eni………..mikrondan daha küçük ve boyu eninin……..katından büyük olan lifler hesaba katılacaktır.

Yukarıdaki boşluklara sırasıyla aşağıdakilerden hangisi gelmelidir?

A) 3 – 4 – 5 B) 3 – 3 – 4 C) 5-3-3 D) 5-4-3

Açıklama: Asbestle Çalışmalarda Sağlık ve Güvenlik Önlemleri Hakkında Yönetmeliğin göre; havadaki asbestin ölçülmesinde, uzunluğu 5 mikrondan daha büyük, eni 3 mikrondan daha küçük ve boyu eninin 3 katından büyük olan lifler hesaba katılacaktır.

Cevap: C

25) İşçilerin maruz kalabileceği havadaki asbest konsantrasyonunun TWA değeri en fazla ne kadardır?

A) 0,1 lif/cm3 B) 0,2 lif/cm3 C) 1 lif/cm3 D) 2 lif/cm3

Açıklama: Asbestle Çalışmalarda Sağlık ve Güvenlik Önlemleri Hakkında Yönetmeliğin 9. maddesine göre; işveren, işçilerin maruz kaldığı havadaki asbest konsantrasyonunun, sekiz saatlik zaman ağırlıklı ortalama (TWA) değerinin 0,1 lif/cm3‘ü geçmemesini sağlayacaktır.

Cevap: A

Kimyasal kontrol önlemleri kapsamında kaynakta alınan önlemler nelerdir?

Kimyasal maruziyetinin engellenmesinde en etkili yöntem nedir?

Kimyasal maddelerin riskleri nelerdir?

Kimyasal madde kullanımında nelere dikkat edilir?