El titremesi, kişinin ellerinin istemsiz olarak titremesi olup tedavisinde ilaç kullanımı uygulanarak iyileşme sağlanır. Show
El Titremesi (El Tremoru) Nedir?Titreme olarak bilinen tremor vücudun bir bölümünün istemsiz ve kontrolsüz ritmik hareketidir. Çoğunlukla eller ve baş bölgesini etkiler, bazı durumlarda çene, ses telleri, bacak ve dilde de görülebilir. Titreme, dinlenme ve aktivite sırasında oluşmasına göre iki türe ayrılır. Dinlenme halinde titreme genellikle el ve parmaklarda görülür, hareket halinde kaybolur. Çoğu kişi el titremesini parkinson hastalığı ile ilişkilendirse de çalışmalarda en sık sebebinin esansiyel tremor olduğu saptanmıştır. Esansiyel tremor en sık görülen hareket bozukluğudur. İstemsiz ve ritmik olarak tek taraflı başlar ve birkaç yıl içinde her iki tarafı da etkiler. En sık ellerde ve özellikle bardaktan su içme, kalem kullanma, ayakkabı bağlama gibi hareketler halinde görülür. Ellerde olması halinde istemsiz el titremesi hastalığı olarak da adlandırılır. Tek başına hayatı tehdit etmez fakat günlük aktivitelerde zorluk yaratabilir, zaman içinde şiddeti artabilir. Ellerde titreme her yaşta ortaya çıkabilir, ancak en çok 40 yaş üstü kişilerde görülür. Tremor hastalığı hakkında ayrı bir makalede ayrıntılı olarak anlatılacaktır. Beraberinde ellerde titremenin görüldüğü diğer tremor türleri kısaca aşağıda belirtilmiştir: Parkinson titremesi: Yaşlılıkta el titremesi genellikle parkinsonu akla getirir. Parkinson hastalığının ilk belirtisi olan dinlenme tremordur. Vücut hareketlerini kontrol eden beyin bölgesinde hasar mevcuttur. Genellikle 60 yaş üzeri kişilerde gözlenir. Distonik tremor: Distonik tremor istemsiz kas kasılmaları ile düzensiz olarak ortaya çıkan hareket bozukluğudur, kıvrılma, bükülme gibi tekrarlayan hareketler gözlenir, dinlenme ile hafifler. Her yaşta görülebilir. Serebellar tremor: Hareketi ve dengeyi kontrol eden beyincikte (cerebellum), bir hasar sonucu gelişen titremedir. İnme, tümör oluşumu, multiple skleroz, aşırı alkol kullanımı nedeniyle gelişebilir. Psikolojik el titremesi: Tremor türlerinden herhangi birisi olarak başlayabilir. Ani başlangıç ve ani düzelme, dikkat dağılımı sonrası azalma ile karakterizedir. Fiziksel belirti oluşturan psikolojik bir durum ya da başka bir psikiyatrik hastalık mevcuttur. Ortostatik tremor: Ortostatik tremor genellikle bacaklarda görülür. Hareketli halden durur hale geçtikten sonra oluşan hızlı ve ritmik kas kasılmalarıdır. Ayaktayken oturur hale geçme, oturur halden ayağa kalkma ve yürümeye başlama halinde gelişir. Fizyolojik tremor: Alkol yoksunluğu, bazı ilaçların kullanımı, şeker düşüklüğü (hipoglisemi) ve tiroit bezinin fazla çalışması durumlarında ortaya çıkar. Neden ortadan kaldırıldığında geçer. El Titremesi Belirtileri Nelerdir?Tremorun ana semptomu kontrol edilemeyen istemsiz ve ritmik titremelerdir. Ne kadar erken başlarsa o kadar şiddetli hale gelir. Yaş arttıkça daha şiddetli ve belirgin hale gelir. Belirtiler genellikle başlangıçta ellerde ve kollarda ortaya çıkar, yavaş yavaş vücudun diğer bölgelerine yayılır. Ellerde titreme çoğu zaman parkinson ile ilişkilendirilir. Fakat en sık esansiyel tremorda görülür. Bu iki durumun bazı farkları mevcuttur:
El Titremesi Nedenleri Nelerdir?Kasların kontrolsüz ve istemsiz kasılması sonucu ellerde titreme görülmektedir. Bu duruma yol açabilecek durumlar arasında:
El Titremesi TeşhisiEllerde titreme nöroloji polikliniğine sık başvuru nedenlerindendir. Tek başına olabileceği gibi başka hastalıkların da belirtisi olabilir. Bu nedenle hasta altta yatan bir hastalık olup olmadığına yönelik incelenir. Tanı koymak için başvurulan yöntemler aşağıdaki gibidir:
El Titremesi TedavisiHafif belirtileri olan hastalarda tedavi ihtiyacı olmayabilir. Fakat şiddetli, gün içi aktiviteyi olumsuz yönde etkileyen, zorlaştıran belirtiler varlığında tedavi gerekebilir. El titremesinde kullanılan tedavi yöntemleri aşağıda belirtilmiştir: İlaç TedavisiEl titremesinde ilk seçilen yöntem ilaç tedavisidir. Kullanılabilen ilaçlar:
Fizik TedaviKasların güçlenmesi ve koordinasyonun sağlanmasına yönelik fizik tedavi egzersizleri uygulanabilir. Bileklere uygulanan ağırlıklar ya da ağır alet kullanımı ile el titremesi egzersizleri ile el titremeleri azalttığı gözlenmiştir. Cerrahi Tedavi
El Titremesi İlaçlarıİlaç tedavisi el titremesi tedavisinde ilk seçenek olarak kullanılan tedavi yöntemidir. Beta blokerler: Genelde çoğunlukla yüksek tansiyon veya kalp hastalığı tedavisinde kullanılan beta blokerler titremenin şiddetinde azalma sağlamaktadır. Olası Yan Etkiler: Kalp hızında yavaşlama, alerjik reaksiyon, yorgunluk, baş ağrısı, baş dönmesi, soğuk hassasiyeti, cinsel performansta azalma, mide bulantısı
Sakinleştiriciler: Endişe, tasa, kaygı ve anksiyete durumlarının tremora yol açması nedeniyle ellerde titreme tedavisinde sakinleştirici ilaçlar kullanılmaktadır. Olası Yan Etkiler: Yorgunluk, uyku hali, konsantrasyon eksikliği, cinsel fonksiyonlarda bozulma, bağımlılık oluşturma görülebilir.
Nöbet tedavisinde kullanılan antiepileptik ilaçlar: Beta bloker kullanamayan ya da bu ilaçların yetersiz kaldığı hastalarda nöbet tedavisinde kullanılan bazı ilaçlar kullanılabilmektedir. Olası Yan Etkiler: Uyuşukluk, uyku hali, denge kaybı, ilaca karşı alerji gelişmesi, konsantrasyon bozukluğu, kilo artışı, mide bulantısı gözlenebilir.
El Titremesi AmeliyatıEl titremesinde ilk seçenek ilaç tedavisidir. Yaşlanma, ilaç tedavisinin yetersiz kalması ya da ileri derece titremesi olan hastalarda ameliyat bir seçenek olabilir. Bu doğrultuda kullanılan cerrahi yöntemler: Derin Beyin Stimülasyonu (DBS)Tremor tedavisinde kullanılan en yaygın ameliyat türü olup bu durum el titremesi için de geçerlidir. Beyinde titremeden sorumlu aktivite gösteren bölgeyi (genellikle talamus) etkileyecek elektronik sinyal alan elektrotlar beyne yerleştirilir. Sinyal göğüs bölgesinde cilt altına yerleştirilen kalp pili benzeri, nörostimülatör denilen bir başka cihazdan iletilir ve beyindeki elektrotlara ağrısız darbeler gönderir. DBS şu anda sadece ileri veya şiddetli ekstremite titremesi olan kişiler için önerilmektedir. Derin beyin stimülasyonunun yan etkileri arasında ekipman arızası olabilir; motor kontrol, konuşma veya denge sorunları; baş ağrısı ve zayıflık. Yan etkiler genellikle bir süre veya cihazın ayarlanmasından sonra kaybolur. Ameliyatın yan etkileri nadirdir. Ancak beyindeki sıvı, cerrahi yara enfeksiyonu, vücudun bir tarafında karıncalanma ve beyinde kanama olabilir. İnme de çok nadir olmasına rağmen bir komplikasyondur. Odaklı Ultrason TalamotomiCilt ve kafatasından geçen beyinde talamusun çok küçük bir bölümünde kalıcı hasar oluşturacak radyo frekans ses dalgaları kullanılır. Hedef bölgeye ulaşmada rehberlik etmesi amacıyla MR görüntülemesinden yararlanılır. Bu işlem ile beynin normal elektriksel aktivitesinde kesinti oluşturulur. Elde Titreme Tedavi EdilmezseElde titreme hayatı tehdit edici değildir. Ancak semptomlar zamanla daha da şiddetlenir ve günlük aktiviteleri engelleyecek boyuta ulaşabilir. Yemek yemek, bardaktaki suyu dökmeden içmek, makyaj yapmak, tıraş olmak, okunaklı yazı yazmakta zorlanılır. Çocuklarda El TitremesiÇocuklarda ve gençlerde el titremesi genellikle heyecan, stres durumlarına bağlıdır. Altta yatan bir tiroit hastalığı, vitamin eksikliği, ailesel geçişli bir hastalık da sebep olabileceğinden mutlaka doktor kontrolü yapılmalıdır. El titremesi için Hangi Doktora Gidilir?Gün içinde yapılan aktivitelerde zorluk, titremede artış, yazı yazma, yemek yeme, su içme, bir şey tutma taşıma gibi ellerin kullanıldığı aktivitelerde problem yaşıyorsanız Nöroloji uzmanı kontrolüne ihtiyacınız vardır. El titremesi ile İlgili Sıkça Sorulan SorularTitremeyi durdurmak için gevşemeye çalışmak önemli bir adımdır. Derin nefes almak, yoga, meditasyon, masaj yapmak, düzenli uyku, sık ve az yiyerek şeker düşmelerini kontrol altına almak, alkol ve kafein tüketim miktarını azaltıp, su tüketimini arttırmak, sigarayı bırakmak titremelerin önlenmesi için yapılabilecek yaşam tarzı değişikliklerindendir. Kaygı ve strese bağlı titreme varlığında sadece bu değişikliklerle tedavi mümkündür. Fakat altta yatan bir hastalık olması durumunda doktor başvurusu yapılmalı ve verilen ilaçların düzenli kullanılması gerekmektedir. Kansızlığın ülkemizde en sık sebebi demir eksikliğidir, kansızlık ya da anemi dendiğinde ilk akla gelen demir eksikliği anemisidir. Baş dönmesi, yorgunluk, üşüme hali, çarpıntı gibi birçok belirtisi mevcuttur. Demir eksikliğinde vücutta dopamin denilen bir maddede azalma meydana gelir. Bu madde sinir sisteminde hareketlerin düzenlenmesi ve koordinasyonu için gereklidir. Eksikliğinde kaslarda ağrı ve elle başta olmak üzere titreme gibi istemsiz kasılmalar meydana gelir. B12 vitamini vücutta kırmızı kan hücrelerinin üretilmesinde ve sinir sisteminin gelişim ve yenilenmesinde büyük bir role sahiptir. Eksikliğinde kansızlık ve birçok nörolojik problem görülür, el titremesi bu problemlerden biridir. El titremesi nasıl durdurulur?Korku ya da gerginlik sonucunda titremek için en iyi şey derin bir nefes almaktır. Bununla birlikte Yoga ve meditasyon gibi rahatlama teknikleri, stres ve kaygıyı azaltarak titremeni durdurmana yardımcı olabilir. Kan şekeri düşüklüğü, Parkinson hastalığı, vitamin eksikliği el titremesine sebep olur.
El titremesine hangi vitamin iyi gelir?Özellikle B12 vitamini eksikliğinde el titremesi yaygın olarak görülür. Vücutta DNA sentezi, kırmızı kan hücresi olarak bilinen eritrosit üretimi ve sinir dokusunun yenilenmesi gibi önemli görevleri bulunan B12 vitamininin vücutta eksik olması, el titremesinin yanı sıra pek çok farklı sağlık sorununa yol açabilir.
Elim titriyor ne yapmalıyım?Ellerinde hareketle tetiklenen ince titremeler hisseden genç hastalar, endişeye kapılmadan bir nöroloji uzmanına başvurmalıdır. Fiziksel muayenesi yapılan hastanın tremorunun ortaya çıkışı, şiddeti ve hangi organda olduğu gibi durumların araştırılması gerekmektedir.
Ellerde titreme hangi hastalığın belirtisi?Heyecan, stres, fiziksel yorgunluk, kan şekeri düşüklüğü, aşırı kafein alımı, ruhsal hastalıklar ellerde titreme nedeni olabilir ancak parkinson, epilepsi, Multipl skleroz, beyin damar tıkanıklığı gibi ciddi ve kronik nörolojik hastalıklar elde titreme şeklinde belirti gösterebilmektedir.
|