Guatr, tiroid bezinin anormal büyümüş halidir. Tiroid, boyunda, âdemelmasının hemen altında bulunan kelebek şeklinde bir bezdir.
Belirtileri genellikle;
- Tıraş veya makyaj sırasında özellikle belirgin olan, boynun dibinde görünen bir şişlik
- Boğazın sıkıldığı hissi
- Öksürük
- Ses kısıklığı
- Yutma güçlüğü
- Nefes darlığıdır.
Tiroid bezi metabolizmayı düzenlemeye yardımcı iki ana hormon üretir; tiroksin (T-4) ve triiyodotironin (T-3). Tiroit bezinde tiroid hormonunun yapımı azalırsa, beyinde yer alan hipofiz bezinin tiroidi uyarıcı hormonunun (TSH) salgılanması giderek artar ve bu hormon tiroid bezini büyüterek guatr meydana gelmiş olur.
Bir dizi faktör de tiroid bezinin büyümesine neden olabilir. Bunlar;
- İyot eksikliği
- Graves hastalığı
- Hashimoto hastalığı
- Multinodular guatr
- Solitertiroid Nodülleri
- Tiroid kanseri
- Hamilelik
- Enfeksiyon
Guatr, herkeste görülebilir. Doğumsal olabileceği gibi sonradan da ortaya çıkabilir ve 40 yaşından sonra daha yaygın görülür. Risk faktörleri arasında;
- İyot eksikliği
- Kadın olmak
- Yaş
- Aile öyküsü
- Hamilelik ve menopoz
- Bazı ilaçlar
- Radyasyona maruz kalma bulunmaktadır.
Küçük guatrlar estetik ve fiziksel sorunlara neden olmazken büyük guatrlar zor nefes alma, yutkunma güçlüğü, ses kısıklığı ve öksürüğe sebep olabilir.
Doktorun boyun muayenesi sırasında büyümüş tiroid bezini elle hissedebileceği gibi bazı tanısal testler de yapılması gerekebilir;
- Hormon Testi
- Antikor testi
- Ultrasonografi
- TiroidScan
- Biyopsi
Guatrın tedavisi, guatrın büyüklüğüne, belirti ve bulgularına, altta yatan nedenlere göre değişmektedir. Doktorunuz tarafından aşağıdaki tedavi seçenekleri önerilebilir:
- Gözlem: Guatr küçükse, herhangi bir soruna neden olmuyorsa ve normal çalışıyorsa doktorunuz herhangi bir müdahale ya da ilaç yerine sadece takip önerebilir.
- İlaç Tedavisi: Hipotiroidi varlığında Levotiroksinletiroid hormonu replasmanı yapılabilir. Tiroid bezi iltihabı için doktorunuz Aspirin ya da kortikosteroid ilaç önerebilir. Hipertiroidi durumunda ise hormon seviyesinin normale dönmesini sağlayan ilaçlar gerekebilir.
- Ameliyat: Nefse darlığına veya yutma güçlüğüne sebep olan büyük bir guatr söz konusuysa ya da hipertiroidiye neden olan nodüler guatr varsa, ameliyatla tiroid bezinin bir kısmı veya tamamı alınabilir. Ayrıca tiroid kanserlerinin tedavisi kesinlikle cerrahidir. Ameliyatla alınan tiroid bezinin miktarına göre değişmekle birlikte ameliyattan sonra Levotiroksin(sentetik tiroid hormonu) kullanılması gerekebilir.
- Radyoaktif İyot: Bazı durumlarda, aşırı aktif tiroid bezi büyümesi için radyoaktif iyot tedavisi kullanılabilir. Radyoaktif iyot ağızdan alınır, kan dolaşımı yoluyla tiroid bezine ulaşır ve tiroid hücrelerini tahrip eder. İşlem sonrasında, genellikle yaşam boyunca sentetik tiroid hormonu olan Levotiroksin kullanılması gerekir.
Tiroid Belirtileri Nasıl Anlaşılır sorusuna en iyi cevap olarak, boyun bölgesinde bir şişlik olup olmadığının elle muayene edilmesi ve belirtilerin ne ölçüde taşındığının test edilmesi gereklidir. Tiroid belirtilerinin gözlenmesi sonucunda teşhisin konulabilmesi için doktora başvurulması gereklidir. Hipertiroidizm ve hipotiroidizm yaygın olan tiroid türlerinden biridir. Tiroid hormonunun gereğinden fazla veya az salgılanması sonucunda ortaya çıkabilmektedirler.
Tiroid Belirtileri Nelerdir?
Tiroid hastalığının belirtileri genellikle gözlenmemektedir. Ancak gözlenebilecek bazı belirtileri şunlardır:
Boynun ön kısmında gözle görülebilecek veya elle hissedilebilecek bir kitlenin oluştuğu ve bu kitlenin büyüdüğü görülebilmektedir. Dolayısı ile de buna bağlı olarak nefes darlığı, yutma güçlüğü, ses kısıklığı gibi belirtiler gözlenebilmektedir.
Kalp atışında hızlanma meydana gelebilmektedir.
Uykusuzluk tiroid belirtileri arasındadır.
İshal gözlenebilmektedir.
Kadınlarda regl düzensizliği
görülebilmektedir.
Saçlarda dökülme veya kırılma olması mümkündür.
Dora Sağlık Bilgi Formu
Hipertiroidi ve Belirtileri Nelerdir?
Hipertiroidi; tiroid bezinin hormonu gereğinden fazla salgılaması sonucu zehirli guatr olunması durumuna denmektedir. Nodüllü ve nodülsüz olmak üzere iki türü bulunmaktadır. Basedow Graves hastalığı, nodülsüz zehirli guatra verilen isimdir. Hipertiroidinin belirtileri şöyledir:
- Çarpıntı meydana gelebilmektedir.
- Ellerde ve vücutta titreme durumu ile karşılaşılabilmektedir.
- Ani kilo kayıplarının yaşanması mümkündür.
- Çabuk yorulma hissi oluşmaktadır.
- Gereğinden fazla öfkeli olunabilmektedir.
- Kaşıntı durumu oluşabilmektedir.
- İştah artışının meydana gelmesi olasıdır. Bu durumda çok yemek yeme ve çok sıvı tüketme durumu oluşabilmektedir.
- Bulantı olabilmektedir.
- Çok sık dışkılama ihtiyacı duyulabilmektedir.
Tiroid Riski Taşıyanlar Kimlerdir?
Tiroid riski altında olanlar aşağıdadır:
- Genetik faktörler dikkate alındığında ailesinin geçmişinde tiroid olan kişilerde de tiroid belirtilerinin görülme olasılığı yüksektir.
- Tiroid nodül, tiroid kanseri gibi hastalıkların ailede olup olmadığının araştırılması gereklidir.
- Tiroid sebebi ile bir ameliyat geçirilmiş olması durumunda tekrarlama riski bulunmaktadır.
- Sigara içenlerde tiroid riski daha fazladır.
- Menopoz dönemindeki kadınlar risk altındadır.
- Özellikle baş ve boyun bölgesine herhangi bir ışın tedavisi uygulatanlar risk altındadırlar.
- Kadınlarda daha fazla görülen bir hastalıktır. Erkekler ile kıyaslandığında 5 vey 6 kat daha fazla görülmektedir.
Metabolik Cerrahi, Hemoroid Hangi Bölüm Bakar, Makattan Kan Gelmesi, Kasık Fıtığına Hangi Bölüm Bakar, Bel Ağrısına Hangi Bölüm Bakar